Cemal Sureya'nın 'Günlükbirlikler Toplu Yazılar 2' kitabı, Türk edebiyatının önemli şair ve denemecilerinden birinin gazetecilik kariyerinde kaleme aldığı yazılardan oluşan bir derlemedir. Bu kitap, Sureya'nın 1960'lı ve 1970'li yıllardaki köşe yazarlığı deneyimlerini yansıtan, günlük hayatın ince detaylarını, toplumsal olayları ve kişisel gözlemleri ele alan yazılardan oluşur. Toplu Yazılar serisinin ikinci cildi olan bu eser, ilk ciltte yer alan temaları derinleştirerek, Sureya'nın mizah dolu üslubuyla modern Türkiye'nin karmaşasını, aşkı, siyaseti ve kültürel dönüşümleri inceler. Kitap, yaklaşık 300 sayfalık bir hacme sahip olup, Sureya'nın Papirüs dergisindeki yazılarını ve çeşitli gazetelerdeki köşe yazılarından seçkileri içerir. Detaylı özet olarak, kitapta yer alan yazılar genellikle kısa denemeler şeklinde olup, her biri bir 'günlükbirlik' yani anlık bir gözlem veya eleştiri sunar. Örneğin, Sureya günlük hayattaki absürtlükleri, bürokrasinin komik yanlarını, kadın-erkek ilişkilerini ironik bir dille işler. Bir yazısında, Ankara'nın gri sokaklarında dolaşırken hissettiği yalnızlığı anlatırken, başka birinde dönemin siyasi çalkantılarını mizahla yumuşatır. Temalar açısından, kitapta aşk ve erotizm Sureya'nın şiirsel damarından beslenen bir yer tutar; ancak burada daha gündelik ve prose bir formda işlenir. Toplumsal eleştiri de ön plandadır: Sureya, kapitalizmin yükselişi, tüketim kültürü ve entelektüel hayatın çelişkilerini sorgular. Dönemin Türkiye'sinde solcu bir entelektüel olarak, yazılarında Marksist bir bakış açısı sezilir, fakat bu asla didaktik bir üsluba dönüşmez; aksine, esprili ve hafif bir tonda kalır. Hedef okur kitlesi, edebiyatseverler, deneme meraklıları ve 20. yüzyıl Türkiye'sinin sosyo-kültürel dinamalarını anlamak isteyenlerdir. Özellikle genç entelektüeller, feminist eleştirmenler ve mizahı seven orta yaş grubu okuyucular için idealdir, çünkü Sureya'nın dili hem erişilebilir hem de derinliklidir. Kitap, yoğun bir okuma gerektirmez; her yazı bağımsız olarak okunabilir, bu da metroda veya kahve molasında tüketmeye uygundur. Benzer eserler arasında, Orhan Veli'nin 'Vazgeçemediğim' kitabı gibi hafif mizahlı denemeler, veya Melih Cevdet Anday'ın köşe yazıları yer alır. Ayrıca, Nazım Hikmet'in gazetecilik yazıları veya Ahmet Haşim'in fıkraları ile paralellik gösterir. Sureya'nın bu kitabı, İkinci Yeni şiir akımının ötesinde, onun prose yeteneğini ortaya koyar ve Türk deneme edebiyatında bir dönüm noktasıdır. Yazılarında sıkça kullandığı metaforlar, şiirden ödünç alınmış olup, günlük olayları poetik bir hale getirir. Örneğin, bir trafik kazasını anlatırken bile, 'hayatın kırık camları gibi' diye betimler. Kitabın genel havası nostaljik ve ironiktir; 1960'ların Türkiye'sini bugünden bakarak anlamak için mükemmeldir. Sureya, yazılarında kadınlara dair özgürleştirici bir bakış açısı sunar, ki bu dönemin patriyarkal yapısında radikaldir. Toplumun ikiyüzlülüğünü eleştirdiği kısımlar, günümüzde bile geçerliliğini korur. Kitap, edebiyat eleştirilerinden günlük anekdotlara kadar geniş bir yelpazeyi kapsar. Sureya'nın otobiyografik unsurları da boldur; çocukluğundan bahsettiği yazılar, onun Kürt kökenli bir aileden gelmesini ve sürgün deneyimlerini yansıtır. Bu bağlamda, kitap sadece eğlence değil, aynı zamanda bir belge niteliğindedir. Hedef okur için, Sureya'nın yazıları empati kurmayı ve gülmeyi öğretir. Benzer kitaplar olarak, Can Yücel'in 'Renga' veya Turgut Uyar'ın denemeleri önerilebilir, zira hepsi İkinci Yeni'nin prose uzantılarıdır. 'Günlükbirlikler', Sureya'nın edebiyat dünyasındaki çok yönlülüğünü kanıtlar ve okuru düşünmeye sevk eder.

Cemal Sureya, asıl adıyla Cemalettin Seber, 1931 yılında Erzincan'da doğmuş, Türk şiirinin ve deneme edebiyatının en özgün isimlerinden biridir. Kürt kökenli bir aileden gelen Sureya, babasının sürgüne gönderilmesi nedeniyle çocukluğunu farklı şehirlerde geçirmiş, bu da onun yazılarında sıkça yansıyan göç ve aidiyet temalarını şekillendirmiştir. Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü'nü bitirdikten sonra, Maliye Bakanlığı'nda memur olarak çalışmış, ancak asıl tutkusu edebiyattır. 1950'lerde şiir yazmaya başlayan Sureya, İkinci Yeni akımının öncü şairlerinden biri olarak tanınır. Bu akım, geleneksel şiirden koparak soyut ve imgeci bir dil benimser; Sureya da bu doğrultuda erotik ve absürd unsurları şiirine katar. Üslubu, mizah, iron ve lirizmin karışımıdır; şiirlerinde aşkı hem tutkulu hem de alaycı bir şekilde işler, denemelerinde ise günlük hayatı poetik bir mercekle inceler. Önemli eserleri arasında 'Üvercinka' (1958), 'Göçmen' (1959), 'Balıkçı Sefer' gibi şiir kitapları sayılabilir; deneme alanında ise 'Günlükbirlikler' serisi ve 'Şiir Kitabını' ön plandadır. Sureya, Papirüs dergisini 1963'te Oktay Rifat ve Edip Cansever ile kurmuş, bu dergi İkinci Yeni'nin manifestosu gibidir. Ödülleri arasında, 1958'de Yeditepe Şairler Birliği Birincilik Ödülü ve çeşitli edebiyat ödülleri yer alır; ancak o, başarıyı maddi ödüllerden ziyade etkiyle ölçer. Dönemi, 1950-1980 arası Türkiye'sidir; Soğuk Savaş'ın gölgesinde, sol entelektüel hareketlerin yükseldiği, askeri darbelerin yaşandığı bir çağ. Sureya, solcu kimliğiyle bilinir, ancak yazılarında ideolojiyi asla baskın kılmaz; aksine, hümanist bir yaklaşım sergiler. Ölümü 1990'da Paris'te gerçekleşmiş, arkasında zengin bir miras bırakmıştır. Üslubunun özgünlüğü, kelimelerle oynama yeteneğinden gelir; örneğin, 'üvercinka' gibi neologizmler yaratır. Eserleri, kadın hakları ve cinsellik gibi tabu konuları cesurca ele alır, ki bu 20. yüzyıl Türkiye'sinde devrimcidir. Sureya, şiir ve deneme arasında köprü kurar; 'Günlükbirlikler Toplu Yazılar 2' gibi kitaplarında gazetecilikle edebiyatı harmanlar. Etkileri, Orhan Veli'nin mizahından Nazım Hikmet'in lirizmine uzanır. Döneminin entelektüel figürü olarak, Türk edebiyatını modernleştirmiştir. Biyografik detaylar, onun evlilikleri ve bohem hayatı üzerinden de okunabilir; aşk şiirleri otobiyografiktir. Önemli eserleri listesinde 'Sevda Sözleri' ve 'Yıldızlar' da vardır. Ödül olarak, 1986'da Sedat Simavi Edebiyat Ödülü'nü almıştır. Sureya'nın mirası, genç şairlere ilham verir; üslubu bugün bile taze ve yenilikçidir.